تشنج چیست؟

برای تعریف تشنج ابتدا به علت اصلی آن می پردازیم. تشنج زمانی اتفاق می افتد که اختلالی در فعالیت الکتریکی مغز رخ دهد. در واقع تشنج راهی برای تخلیه الکتریکی امواج مغزی ایجاد شده در اثر یک اختلال است که از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می کشد. در حین تشنج فعالیتی شدید و غیر طبیعی در قسمتی خاص از مغز و یا کل آن رخ می دهد که این فعالیت شدید، با یک سری علائم مانند انقباض عضلانی، شل شدن عضلات، پرش اندام ها، لرزش، خیرگی چشم و غیره نمود پیدا می کند.

دلایل ابتلای کودکان به تشنج

طبق نظر متخصصان دلایل تشنج کودکان را می توان به چند دسته کلی تقسیم کرد که از این دلایل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تب یا گرمای زیاد

ابتلا به عفونت ویروسی و ضایعات عصبی

صرع

و عوامل دیگر

در ادامه به بررسی هر یک از این عوامل می پردازیم:

تب یا گرمای زیاد

هر قسمتی از بدن در طی رشد در مقابل عوامل محیطی مقاوم تر شده و به طور کلی پیشرفت پیدا می کند. مغز نیز از این قاعده مستثنی نیست. مغز بین ۶ ماهگی تا ۵ سالگی هنوز در برابر افزایش دما به اندازه ی کافی مقاوم نشده است. از آن جایی که افزایش دمای مغز موجب اختلال در فعالیت های الکتریکی آن می شود، در سن ذکر شده احتمال تشنجی که علت آن تب یا گرمای زیاد باشد بیشتر می شود. بنابراین نیاز است از بودن طولانی مدت کودکان در زیر آفتاب یا در معرض گرمای شدید جلوگیری کرد.

البته در صورتی که متوجه شوید علت تشنج کودک شما این مورد است جای نگرانی زیادی وجود ندارد چرا که عموما تشنج های حاصل از تب و یا گرمای زیاد، در آینده برای کودک شما مشکلی ایجاد نکرده و عوارض خاصی ندارند.

ابتلا به عفونت ویروسی و ضایعات عصبی

در برخی از موارد عفونت می تواند منجر به تشنج شود. به همین علت در صورتی که کودکی دچار تشنج شود، حتما مورد بررسی قرار می گیرد تا در بدن آن عفونتی وجود نداشته باشد. بنابراین نیاز است به هیچ عنوان از تشنج کودک خود به راحتی نگذرید تا به علت اصلی آن پیش ببرید. با این کار، در صورتی که علت تشنج کودک شما وجود عفونت در قسمتی بدن باشد، سریع تر متوجه خواهید شد و به تبع سریع تر درمان را شروع می کنید. از طرفی درمان به موقع نیز موجب می شود در بهبودی فرزند شما مشکلی به وجود نیاید.

صرع

خیلی از افراد تشنج و صرع را به اشتباه به جای هم به کار می برند. صرع در واقع یک بیماری است که در طی آن تشنج های مداوم رخ می دهد. در واقع صرع به معنی اختلال در رد و بدل شدن امواج الکتریکی مغز است که این اختلال با تشنج های تکرار شونده نمود پیدا می کند. در بیماری صرع، تکرار و تناوب این تشنج ها تحت تاثیر عواملی مانند استرس، کمبود خواب، گرسنگی و یا حتی نورهای چشمک زن است و با وجود یا عدم وجود این عوامل محرک، میزان و تکرر تشنج در افرادی که دچار صرع هستند متفاوت خواهد بود.

شاید کلمه ی صرع خیلی از افراد را نگران کند اما بهتر است بدانید که علم پزشکی می گوید که بیماری صرع، به احتمال ۹۵ درصد قابل درمان است اما تنها در صورتی که به موقع تشخیص داده شود چرا که درمان دیر هنگام می تواند بر روی بافت مغز اثر گذاشته و مشکلات جبران ناپذیری را به وجود آورد.

عوامل دیگر

عوامل دیگری نیز هستند که می توانند منجر به بروز تشنج شوند که از این عوامل می توان به آسیب مغزی در اثر ضربه، افت قند خون، مسمویت دارویی و کمبود بیش از حد برخی مواد غذایی اشاره کرد.

عوارض تشنج

در مورد عوارض تشنج نیاز است که نگاه اساسی تری به اتیولوژی یا همان علت شناسی آن داشته باشیم؛ چرا که آن چیزی که در مورد تشنج  نیاز است بیشتر نگران آن باشید خود تشنج نیست بلکه دلیلی است که موجب ایجاد تشنج شده است. به همین علت است که بر این موضوع تاکید می شود که به راحتی از تشنج کودک خود نگذرید و هرچه سریع تر به علت آن آگاه شوید. همان طور که گفته شد در صورتی که علت تشنج کودک شما دمای بالای بدن و یا تب باشد، عوارض خاصی نخواهد داشت و در صورتی که وجود عفونت در بدن کودک شما محرز شود و یا مشخص شود که علت تشنج صرع است، نیاز است که درمان سریعا آغاز شود.

در واقع تمامی این مقاله را می توان در دو جمله خلاصه کرد:

1. از تشنج کودک خود به راحتی نگذرید.
2. مهم تر از تشنج، علت زمینه ای آن است.

ما را در اینستاگرام به نشانی زیر دنبال کنید.

@eltiam_charity

یکی از مقوله هایی که در گفتار باید به درستی اجرا شود تا ارتباط برای گوینده به مشکلی بر نخورد، روانی گفتار است. به عنوان مثال اگر فردی در حین گفتار خود با سرعت بسیار پایین یا با یک سری وقفه ها و تکرار ها و یا حتی خیلی سریع صحبت کند، در روان بودن گفتار خود دچار مشکل شده و به راحتی نمی تواند ارتباط برقرار کند و اطلاعاتی را به فرد مقابل منتقل کند.

به این حالت که جریان روان دچار مشکل می شود، ناروانی گفته می شود. لکنت یکی از انواع ناروانی است که در بین افراد، شایع تر و به تبع شناخته شده تر است. مسئله ای دیگر که باعث می شود لکنت بیشتر مورد توجه قرار بگیرد این است که علت آن یک مسئله ی مشخصی نیست و عوامل متعدد و حتی ناشناخته ای در آن دخیل هستند. این که علت این نوع ناروانی کاملا مشخص نیست باعث می شود که درمان های متفاوتی برای این نوع اختلال به کار برده شود.

لکنت چیست؟

به طور کلی لکنت به این صورت تعریف می شود:

لکنت یکی از اختلالات گفتاری است که باعث از هم گسیخته شدن جریان روان گفتار می شود و به شکل های مختلفی بروز پیدا می کند. این اشکال شامل مکث (pause) ، تکرار هجاها (repetition) ، کشش (prolongation) و بقیه انواع ناروانی ها در جریان گفتار است. این اختلال در  ۱ نفر از هر ۱۰۰ نفر دیده می شود و اولین علائم آن نیز در ۲ تا ۵ سالگی دیده می شود.

احتمالا این سوال برای شما پیش می آید که گاهی اوقات در گفتار های عادی نیز وقفه ، تکرار و .. اتفاق می افتد. پس چگونه می توان گفتار عادی را از گفتاری ناروان تمییز داد؟

تفاوت های گفتار ناروان و روان

باید توجه کرد که در تعریف لکنت درست نیست که تنها به وقوع یک سری آشفتگی ها در جریان گفتار پرداخت. بلکه در صورتی این آشفتگی ها را می توان لکنت نامید که متناوبا و صورتی غیر طبیعی رخ دهند.

در لکنت آن چیزی که اتفاق می افتد، شامل موارد زیر است:

ایجاد صداهای اضافه و بازبینی های اصلاحی که بیش از اندازه اتفاق می افتند.

مکث هایی که در جای نامناسب  و یا بیش از اندازه رخ می دهند.

آهنگ گفتار و جایگاه تکیه ها در کلمات نامناسب است.

علل  ایجاد لکنت

ترکیبی از عوامل متعدد می تواند موجب لکنت شود.علل احتمالی لکنت زبان عبارتند از:

اختلال در کنترل حرکت گفتار

برخی شواهد نشان می دهند که اختلال در کنترل گفتار مانند زمانبندی و ناهماهنگی حسی و حرکتی می تواند منجر به لکنت زبان شود.

ژنتیک

 به نظر می رسد لکنت زبان به دنبال برخی اختلالات ژنتیکی دیده می شود.

آسیب مغزی

 شیوا و روان صحبت کردن به دنبال علل دیگری نیز می تواند دچار اختلال شود. سکته مغزی، آسیب های مغزی و سایر اختلالات مغزی می تواند موجب کندی در گفتار، مکث یا تکرار صداها شود.

آسیب احساسی

شیوا و روان صحبت کردن نیز می تواند به دنبال زمینه های احساسی و اضطرابی نیز مختل شود. افرادی که لکنت زبان ندارند نیز ممکن است به دنبال فشار های روحی و عصبی دچار لکنت زبان شوند. مشکلات گفتاری که که پس از یک ضربه ی عاطفی ظاهر می شوند (لکنت روانی) غیر معمول هستند و مانند لکنت های رشدی نیستند.

همراهان لکنت

برای این که بخواهیم این همراهان را معرفی کنیم ابتدا نیاز است که فرایند شرطی سازی را توضیح دهیم. شرطی سازی یکی از اصلی ترین موضوعاتی است که بسیاری از رفتارهای ما را شکل داده و تاثیر بسیار مهمی در فرایند یادگیری دارد. به شرطی سازی یادگیری تداعی نیز گفته می شود.

 بدترین نوع شرطی سازی حالتی است که انسان با توجه به نوع محرک پاداش های متفاوتی بگیرد. به عنوان مثال کودکانی که دچار لکنت هستند و به این آگاهی رسیده اند که لکنت دارند گاهی پیش می آید که برای مثال با مشت کردن دست خود، می توانند بدون لکنت کلمه مد نظر خود را بیان کنند. این اتفاق باعث می شود که این رفتار مشت کردن تکرار شود.

انواع رفتارهای همراه لکنت

رفتارهای همراه لکنت به دو دسته رهایی بخش و اجتنابی تقسیم می شوند.

رفتارهای رهایی

این رفتارها در واقع نوعی تلاش برای رهایی از لکنت هستند. در واقع با همان تجربه ی خوشایند رفع لکنت با همراهی یک رفتار خاص فردی که دچار لکنت است شرطی سازی شده و یاد می گیرد که با انجام این رفتار، لکنت نیز برطرف می شود. در حالی که این دو در واقعیت هیچ ارتباطی با هم ندارند. و حتی لکنتی که همراه با این رفتارها باشد شدید تر در نظر گرفته می شود.

از این رفتار ها هم می  توان به مشت کردن دست ها، پلک زدن، انقباض در برخی یا همه ی عضلات بدن، تکان دادن پا، بازی کردن با دست، فشار دادن دست، حرکت ها و انقباضاتی در چهره اشاره کرد.

رفتارهای اجتنابی

گاهی اوقات اوضاع از این هم بدتر شده و این شرطی سازی شدید تر می شود به نحوی که فردی که لکنت می کند در صورتی که حدس بزند قرار است در جای خاصی از گفتارش لکنت کند، قبل از وقوع آن این رفتارها را انجام می دهد تا مانع بروز لکنت شود.

باز هم تاکید می شود این رفتارها در رفع لکنت تاثیری ندارند و این تنها نوعی یادگیری است که در مغز رخ داده و مغز نیز علاقه دارد به اثر بخشی آن اصرار کند.

درمان لکنت

جالب است بدانید ۲۰ تا ۸۰ درصد کسانی که دچار لکنت می شوند به طور خودبه خودی بهبود پیدا می کنند با این حال از آن جایی که نیاز است پیش از ایجاد مسئله ای جدی از آن جلوگیری کرد، بهتر است در صورت مشاهده ی علائمی از لکنت در خود یا اطرافیانتان با آسیب شناسان گفتار و زبان مشورت کنید تا مطمئن شوید نیاز به درمان و مداخله وجود دارد یا خیر.

آیا همواره موسسه های خیریه به نظام سلامت کمک می کنند؟

پاسخ به این سوال کار آسانی نبوده و نیازمند بررسی فعالیت های موسسه های خیریه و بخش های دیگر نظام سلامت است. در این مقاله قرار است پس از بررسی این موارد، پاسخِ این سوال نیز، برای شما خواننده عزیز روشن گردد.

نظام سلامت چیست؟

نظام سلامت، متشکل از سازمان ها و منابعی است که به ارائه خدمات سلامت می پردازند. در واقع، نظام سلامت از مجموعه ی سازمان ها و موسساتی تشکیل شده است که به ارائه خدمات بهداشتی و درمانی در سه سطح پیشگیری، تشخیص و درمان به موقع و بازتوانی می پردازند.

کارکردهای نظام سلامت

به طور کلی می توان کارها و فعالیت های نظام سلامت را در چهار حوزه بزرگ بررسی کرد. این حوزه ها شامل خدمات، تولید منابع (انسانی، فیزیکی، تجهیزات، پزشکی، دارو و اطلاعات)، رسیدگی به امور یا تولیت و تامین مالی هستند.

در این مقاله، آن چه که مد نظر است و قرار است راجع به آن صحبت شود تامین مالی است. این حوزه از اهمیت بسیار زیادی برخودار است؛ چرا که بدون تامین مالی، خدمات دچار مشکل می شوند و از آن جایی که نیاز مردم به خدمات سلامت نیازی ضروری و آنی است، نمی توان در مورد این مسئله کوتاهی ای انجام داد.

همچنین تامین منابع مالی یکی از مهم ترین و بزرگترین مشکلاتی است که مدیران سلامت با آن سر و کار دارند.

اما چگونه منابع مالی نظام سلامت تامین می شوند؟

منابع مختلفی هستند که نظام سلامت از آن ها تامین می شود. به طور کلی این منابع شامل این موارد هستند:

مالیات ها

پرداخت های بیمه اجتماعی

بیمه خصوصی

پرداخت های مستقیم

موسسات خیریه

پس از صحبت از چالش های تامین مالی نظام سلامت و یکی از منابع تامین کننده که موسسات خیریه هستند، نیاز است که این منبع مهم را بررسی کرده و به ارتباط آن با نظام سلامت و چالش های این ارتباط بپردازیم.

موسسه خیریه چیست؟

موسسه خیریه را می توان یک نهاد غیردولتی، غیرتجاری و غیرانتفاعی دانست که هدف آن آماده سازی  و بالابردن سطح افراد یا موسسات دیگر است. به طور کلی ۹۰ درصد تامین بودجه این موسسات توسط منابع خارجی یا همان کمک های اهدایی صورت می گیرد و تنها ۱۰ درصد آن از منابع داخلی تامین می شود.

ارتباط میان موسسات خیریه و نظام سلامت (دولت)

آن چه که در مورد موسسات خیریه حائز اهمیت است، این است که این موسسات نباید از غیردولتی بودن خود، خارج شوند اما نیاز است که با اقدامات و حمایت های کارشناسی شده دولت نیز همراه شوند.

در صورتی که این اتفاق رخ ندهد مشکلاتی را به وجود می آورد که یک سری از این مشکلات، شامل موارد زیر هستند:

در صورتی که هر موسسه در موقعیت جغرافیایی مختص به خود و بر اساس اولویت های خود، به فعالیت بپردازد، موجب می شود مقامات ملی، وقت و تلاش قابل توجهی برای ساماندهی فعالیت های این موسسات انجام دهند، در صورتی که وظیفه اصلی آن ها سرپرستی راهبردی این نوع فعالیت هاست.

بعضی از فعالیت های موسسات خیریه، در صورتی که بدون برنامه بلند مدت باشد، ممکن است باعث اتلاف پول، انرژی و زمان شود. به عنوان مثال موارد متعددی از بیمارستان های تاسیس شده توسط موسسات خیریه وجود دارد که به دلیل نداشتن زیرساخت های ادامه حیات بیمارستان، تعطیل شده اند.

بنابراین در صورتی که فعالیت موسسات خیریه با برنامه نبوده و همراه با اهداف دولت نباشد، به جای کمک به نظام سلامت، به یکی از مشکلات و چالش های این نظام تبدیل می شوند.

بنابراین راه حل این مشکل، همسو سازی فعالیت های خیریه در کنار وزارت خانه و دانشگاه های علوم پزشکی است.

البته این بدان معنا نیست که تنها مشکلات از سمت موسسه های خیریه هستند. دولت نیز باید یک سری موانع را از سر راه موسسات خیریه بردارد و یک سری تسهیلات در اختیار این نوع موسسات قرار دهد. همچنین نیاز است که تعاملات بین این موسسات و سازمان های مرتبط یکنواخت و مثبت باشد تا با همکاری در کنار هم به هدف خود که به نوعی ارتقای نظام سلامت است کمک کنند.

نتیجه گیری

با توجه به موضوعاتی که مطرح شد می توان گفت فقدان مدیریت علمی عامل اصلی ناکارآمدی موسسات خیریه است؛ چرا که هر کمکی تنها زمانی در چارچوب قوانین نباشد، بازدهی مطلوبی نخواهد داشت. با این حال این موضوع ، از اهمیت قانون گذاری مناسب در رابطه با موسسات خیریه نمی کاهد. البته در سال های اخیر با تشکیل مجمع خیرین سلامت، این مشکلات رو به کاهش هستند اما هنوز هم می توان اقدامات مناسبی در این باره انجام داد.