صفحه اصلی

مقدمه:

استعمال سیگار نه تنها به ریه بلکه تقریباً به تمام اعضای بدن آسیب می­رساند، باعث بسیاری از بیماری­ها می شود و به طور کلی سلامت افراد سیگاری را کاهش می دهد. در ادامه مقاله به عوارض سیگار کشیدن می­پردازیم.

تاریخچه­ای مختصر از سیگار

سرطان ریه زمانی یک بیماری بسیار نادر بود، به قدری نادر که پزشکان هنگام مواجهه با یک مورد توجه ویژه­ای به آن داشتند و تصور می­کردند که وقوع این بیماری یک بار در زندگی هم عجیب است. با مکانیزه شدن تولید سیگار و بازاریابی انبوه آن در اواخر قرن نوزدهم، عادت به سیگار کشیدن هم رایج شد، اما رواج سیگار در بازار جهانی باعث یک اپیدمی و شیوع جهانی سرطان ریه شد، به گونه­ای که امروزه سرطان ریه (بعد از سرطان پروستات) دومین سرطان شایع در مردان است.

اثرات سیگار بر بدن و سیستم­های مختلف

مهم نیست که چگونه تنباکو را می­کشید، تنباکو برای سلامتی شما خطرناک است. هیچ ماده ایمنی، در هیچ محصول تنباکویی، از استون و قطران گرفته تا نیکوتین و مونوکسید کربن وجود ندارد. موادی که استنشاق می‌کنید فقط روی ریه‌های شما تأثیر نمی‌گذارند. آنها می­توانند کل بدن شما را تحت تاثیر قرار دهند.

سیستم عصبی

یکی از مواد موجود در تنباکو، نیکوتین است که باعث تغییر خلق و خوی می­شود. نیکوتین تنها در چند ثانیه به مغز شما می­رسد و باعث می­شود برای مدتی احساس انرژی بیشتری کنید. اما با از بین رفتن این اثر، احساس خستگی خواهید داشت و میل به استعمال تنباکو بیشتر می­شود. نیکوتین به شدت عادت آفرین است، به همین دلیل است که ترک سیگار برای افراد بسیار دشوار است. ترک فیزیکی نیکوتین می­تواند عملکرد شناختی شما را مختل کند و باعث احساس اضطراب، تحریک پذیری و افسردگی شود؛ همچنین می­تواند باعث سردرد و مشکلات خواب شود.

سیستم تنفسی

هنگامی که دود حاصل از سیگار را استنشاق می­کنید، مواد پرتوزا و خطرناکی را که می­توانند به ریه­های شما آسیب برسانند را با اختیار خود وارد ریه­هایتان می­کنید که باعث آسیب و مشکلات متعددی می­شود. همراه با افزایش احتمال ابتلای به عفونت‌ها، افرادی که سیگار می‌کشند در معرض خطر بیشتری برای بیماری‌های ریوی هستند مانند:

• آمفیزم/ emphysema، تخریب کیسه­های هوایی در ریه­ها که باعث کاهش سطح تنفسی می­شود. یعنی ریه­های شما نمی­توانند اکسیژن کافی را جذب کنند.
• برونشیت مزمن، التهاب دائمی که پوشش لوله­های تنفسی ریه­ها را تحت تاثیر قرار می­دهد.
• بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
• سرطان ریه

کودکانی که والدینشان سیگار می‌کشند نسبت به کودکانی که والدینشان سیگار نمی‌کشند بیشتر مستعد ابتلا به سرفه، خس‌خس سینه و حملات آسم هستند. آنها همچنین در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پنومونی (التهاب سطوح تنفسی در اثر عفونت) و برونشیت (التهاب مجاری تنفسی) هستند.

سیستم قلبی عروقی

سیگار به کل سیستم قلبی عروقی شما آسیب می­رساند. نیکوتین باعث سفت شدن رگ­های خونی می­شود که جریان خون را محدود می­کند. با گذشت زمان، کاهش قطر عروق، همراه با آسیب به رگ­های خونی، می­تواند باعث بیماری­هایی مربوط به شریان محیطی شود.

سیگار همچنین فشار خون را بالا می­برد، دیواره رگ­های خونی را ضعیف می­کند و احتمال لخته شدن خون را افزایش می­دهد، که همه اینها با هم، خطر سکته مغزی را افزایش می دهند.

سیگار نه تنها بر سلامت قلب و عروق شما تأثیر می­گذارد، بلکه بر سلامت اطرافیان شما که سیگار نمی­کشند نیز اثر گذار است. قرار گرفتن در معرض دود سیگار برای افراد غیرسیگاری خطری مشابه با فردی که سیگار می­کشند دارد. خطراتی نظیر سکته مغزی، حمله قلبی و بیماری قلبی است.

تاثیر بر پوست، مو، ناخن

علائم واضح­تر سیگار کشیدن شامل تغییرات پوستی است. مواد موجود در دود تنباکو در واقع ساختار پوست شما را تغییر می­دهد. یک مطالعه اخیر نشان داده است که سیگار به طور چشمگیری خطر ابتلا به کارسینوم سلول سنگفرشی (سرطان پوست) را افزایش می­دهد.

ناخن­های دست و پا از اثرات سیگار مصون نیستند. سیگار احتمال عفونت قارچی ناخن را افزایش می­دهد.

موها نیز تحت تأثیر نیکوتین قرار می­گیرند. یک مطالعه قدیمی نشان داد که مصرف سیگار و تنباکو ریزش مو، طاسی و سفیدی مو را افزایش می­دهد.

سیستم گوارشی

سیگار خطر ابتلا به سرطان دهان، گلو، حنجره و مری را افزایش می­دهد. همچنین احتمال بروز سرطان پانکراس در افراد سیگاری بیشتر هست. حتی افرادی که “سیگار می­کشند اما استنشاق نمی­کنند” با افزایش خطر ابتلا به سرطان دهان روبرو هستند.

سیگار همچنین بر انسولین تأثیر می­گذارد و احتمال ایجاد مقاومت به انسولین را افزایش می­دهد. مقاومت به انسولین شما را در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ و عوارض آن قرار می­دهد.

سیستم جنسی و تولید مثل

نیکوتین بر جریان خون در ناحیه تناسلی مردان و زنان تأثیر می گذارد. برای مردان، این موضوع می­تواند عملکرد جنسی را کاهش دهد، بر روی شکل و مورفولوژی اسپرم، توانایی حرکت و تراکم اسپرم اثر گذار باشد. سیگار همچنین ممکن است سطح هورمون­های جنسی را در مردان و زنان کاهش دهد که ممکن است منجر به کاهش میل جنسی شود.

ترک سیگار

ترک سیگار دشوار است، اما پزشک می­تواند به شما در برنامه ریزی کمک کند. انواع مختلفی از داروها وجود دارد که می­تواند به شما در ترک سیگار کمک کند. همچنین می‌توانید به مرکز منابع ترک سیگار مراجعه کنید. از آنجایی که سیگار بر هر سیستم بدن تأثیر می­گذارد، یافتن راهی برای ترک، مهم­ترین قدمی است که می­توانید برای داشتن زندگی طولانی­تر و شادتر بردارید.